عرفه معرفت حقیقی به حقایق

 عرفه و دعا
دعا
دستی که به طرف خداوند بالا برود خالی بر نمی گردد...
  دعا هم طلب است و هم مطلوب، دعا عین اجابت است (چه مستجاب شود و چه نشود، مطلوب است)، هم وسیله است و هم غایت، هم مقدمه است و هم نتیجه و هدف، (مطهری ره، بیست گفتار)

 و به قول آلکسیس کارل، دعا پرواز روح به سوی خداست (نیایش)

  امام سجاد(علیه السلام) فرمودند: «دعای مؤمن از سه حال خارج نیست؛ یا برایش ذخیره می گردد یا در دنیا برآورده می شود یا بلایی را که می خواهد به او برسد دفع می کند.»(میزان الحکمه)،

این یعنی دستی که به طرف خداوند بالا میرود خالی برنمی گردد، چرا که خداوند کریم تر از آن است که خواستۀ بنده ضعیف خود را رد کند.            
 پیامبر(ص) فرمودند: ...وَ أَمَّا أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ الدُّعَاء، یعنی عاجزترین مردم کسى است که از دعا کردن عاجز باشد (مجموعة ورام)

دعا یعنی انسان حالی را مجسم کند که گویا لاعلاج ترین درد عالم را گرفته و  با حال اضطرار تمام خدا را می خواند، این می شود دعای حقیقی و مخ عبادت که #پیامبر (ص) فرمود: الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ، در پاورقی محجة البیضاء، جلد2 در توضیح این عبارت می فرماید: مخ، خالص هر شی را گویند و علت اینکه دعا چنین است، چون حقیقت عبادت همان خضوع و تذلل است و این در دعا بیش از سایر عبادات حاصل است.

عرفه  
عرفه یعنی معرفت، معرفت انسان به خدا و اولیا خدا،به خلق خدا،به نعمت های خدا،به نفس خود و به اینکه از کجا آمده است و آمدنش بهر چه بوده و به کجا می رود و مقصد و مقصود او کجاست؟  و ای بسا بزرگترین درد بشر عدم معرفت است...
امام حسین علیه السلام در  دعای عرفه خدا را آنگونه که هست می شناساند، که معرفت الهی و راه خداوند و بقای راه او اهمیتی دارد که امام حسین علیه السلام تمام هستی خود را قربانی این راه و این معرفت می کند که این فداکاری اثر معرفت است...
اثر معرفت جان دادن است و سوختن و روشن کردن همه جهان، معرفت حقیقی جریانی روشنگر راه می اندازد که راه را برای جهانیان تا قیامت روشن کند...